De wettelijke verdeling
Wat is een wettelijke verdeling?
Bij de wettelijke verdeling van erfrecht krijgt de langstlevende echtgenoot de erfenis. Het erfdeel van de kinderen wordt niet uitbetaald, maar eerst omgerekend in geld. De kinderen krijgen een vordering op de langstlevende echtgenoot en dus niet direct geld of goederen. Het bedrag kan dus pas worden opgeëist als beide ouders zijn overleden.
Voorbeeld wettelijke verdeling
Als er geen testament is opgesteld, treedt de wettelijke verdeling in werking. De wettelijke verdeling kijkt met name naar de verzorging van de langstlevende. De kinderen krijgen een onderbedelingsvordering op de langstlevende ouder.
Debby en Ron zijn gehuwd en hebben 2 kinderen. Ron komt te overlijden. Het totale vermogen is € 240.000. De nalatenschap heeft een waarde van € 120.000. Iedereen krijgt € 40.000. Debby krijgt € 120.000 en een schuld aan de beide kinderen van in totaal € 80.000.
Fiscale gevolgen
U moet een overlijdensaangifte doen (F-biljet) en een successie-aangifte. Beide biljetten worden u automatisch toegestuurd, dit duurt soms wel 8 maanden. Duurt het u te lang, neem dan contact op met de Belastingdienst.
De kinderen krijgen in het hiervoor genoemde voorbeeld een vordering op de moeder. De vordering van € 40.000 zou normaal in box 3 van de kinderen moeten worden opgenomen. Dit zou erg vervelend zijn voor de kinderen, immers ze moeten dan jaarlijks belasting betalen over geld dat ze nog niet kunnen krijgen. In de Wet IB 2001 is daarom opgenomen dat de vordering niet hoeft te worden opgenomen in de aangifte. Moeder Debby mag ook geen schuld opnemen. De rente op de vordering bedraagt in beginsel 0%, tenzij de wettelijke rente hoger is dan 6%. Als de wettelijke rente bijvoorbeeld 9% bedraagt, dan moet er 3% rente worden gerekend over de vordering van de kinderen.
Geen wettelijke verdeling
Soms is de nalatenschap erg groot of vinden de ouders het wenselijk dat de kinderen direct al een geldbedrag krijgen. Binnen 3 maanden na het openvallen van de nalatenschap kan de wettelijke verdeling ongedaan worden gemaakt. Soms is het beter om een testament op te stellen, dit moet via een notaris en kost ongeveer € 500 - € 1000.
Als Debby (zie boven) na het overlijden van Ron zou hertrouwen, kunnen de kinderen een probleem krijgen. Stel dat Debby komt te overlijden, dan krijgt de nieuwe partner de beschikking over het vermogen. De kinderen moeten dan "zaken doen" met hun stiefvader. Dit is meestal niet wenselijk. Om dit tegen te gaan, kunnen de kinderen hun wilsrechten uitoefenen. Zodra Debby aangeeft te willen trouwen, kunnen de kinderen het bloot eigendom krijgen, Debby krijgt dan enkel de vruchten over de bloot eigendom zaken. De kinderen kunnen dit recht uitoefenen bij hertrouwen of overlijden van Debby.
Belastingtip
De positie van de langstlevende is op dit moment redelijk tot goed beschermd. In een testament kan een erflater de wettelijke verdeling aanpassen of zelfs in z'n geheel opzij zetten. De echtgenoot en kinderen kunnen in een testament worden onterfd, de kinderen hebben dan wel recht op een legitieme portie. De legitieme portie is 50% van het normale erfdeel van het kind. U kunt dit erfdeel als erflater uitkleden door tijdens het leven al zaken te schenken aan de andere kinderen of derden. Let erop dat het "benadeelde kind" via de zogenaamde inkorting kan proberen om de schenking terug te draaien, laat u daarom adviseren door een notaris of fiscaal jurist.
Maak eens een afspraak met een notaris of fiscaal jurist om eens te laten berekenen hoeveel belasting u kunt besparen door jaarlijks geld te schenken of een testament op te stellen. Laat u testament eens per 10 jaar controleren