Ik opa testament

Bij een ik opa testament is sprake van een last aan het kind om aan zijn eigen kinderen (de kleinkinderen van opa) een bedrag schuldig te erkennen. De vordering is voor de kleinkinderen opeisbaar bij overlijden van hun ouders. De kinderen moeten dus wel belasting betalen zonder dat ze geld krijgen, los dit probleem op in het testament. Uit een arrest van de Hoge Raad (19 juni 2009) volgt dat dit testament onder artikel 10 SW valt, dit volgt nu ook uit de sinds 2010 gewijzigde wetgeving. Er kan dan dubbele heffing ontstaan, deze testamentvorm moet dus worden aangepast.

De werking van de ik opa clausule

Een "ik opa clausule" vindt haar basis in het principe dat erfbelasting wordt bespaard door de erfenis over zoveel mogelijk mensen te verdelen. De kleinkinderen krijgen ook een deel van de erfenis, waardoor optimaal gebruik wordt gemaakt van (progressieve) tarieven en vrijstellingen. De kleinkinderen krijgen echter enkel op papier geld, betaling kan nog wel even duren.

Sinds 2010 is deze testamentvorm lang niet meer zo aantrekkelijk. De nominale vordering van het kleinkind mag niet groter zijn dan de omvang van de nalatenschap van het kind (zonder rekening te houden met de schuld aan het kleinkind).

Let erop dat de tarieven voor kleinkinderen ruim 50% hoger zijn dan de tarieven voor de kinderen.

Alternatief voor ik opa testament

Neem in het testament op dat uw kleinkinderen een bedrag van € 19.000 krijgen, dit is de maximale vrijstelling (cijfers 2010).

Een alternatief is dat de kleinkinderen een bloot eigendom verkrijgen en de kinderen het vruchtgebruik. Artikel 10 is niet van toepassing omdat de kleinkinderen het bloot eigendom niet ten koste van het kind krijgen. Nadeel van deze optie is de complexiteit, het vermogen moet worden gevolgd totdat het kind is overleden.