Klassiek vruchtgebruik-testament
Dit is een veel gebruikt langstlevende testament. Bij overlijden krijgt de langstlevende het vruchtgebruik van de nalatenschap. De kinderen krijgen het bloot eigendom van de nalatenschap. Bij het overlijden van de langstlevende krijgen de kinderen de volle eigendom. Als er sprake is van een grote aanwas van vermogen, is een vruchtgebruik-testament aantrekkelijk.
Nieuw erfrecht sinds 2010
De staatssecretaris heeft aangegeven dat een klassiek vruchtgebruik-testament nog gewoon mogelijk is onder het nieuwe erfrecht. Het valt niet onder artikel 10 Successiewet, immers het vruchtgebruik is niet door de langstlevende gevestigd. Dit artikel belast constructies waarbij erfbelasting wordt bespaard door tijdens het leven vermogen om te zetten in genotsrechten. Denkt u hierbij aan het verkopen van het bloot eigendom van een woning waarbij de ouders het vruchtgebruik behouden. De aanwas naar vol eigendom zou dan onbelast zijn, dit is vanaf 2010 niet meer zo.
Aandachtspunten vruchtgebruik-testament
Het is belangrijk om in het testament op te nemen dat de langstlevende het vermogen mag opmaken en ook mag vervreemden (met zaaksvervanging). In moderne vruchtgebruik-testamenten wordt aan de langstlevende 1% van het vermogen toegekend in combinatie met een vruchtgebruik keuzelegaat. Dit wil zeggen dat de langstlevende - naar eigen keuze - de vruchten van een bepaald vermogensbestanddeel mag opeisen.
In het testament kunt u ook opnemen dat de belasting die de kinderen over het bloot eigendom moeten betalen jaarlijks door de langstlevende aan de kinderen moet worden betaald.
Banken zetten meestal een beleggingsportefeuille niet op naam van de bloot eigenaar (kinderen), maar op naam van de langstlevende (vruchtgebruiker).
Waardering vruchtgebruik
Het levenslange vruchtgebruik wordt gewaardeerd op 6% (artikel 21 lid 8 Successie) van het desbetreffende vermogen x de leeftijdsafhankelijk kapitalisatiefactor (artikel 5 uitvoeringsbesluit successie). De waarde voor de kinderen is gelijk aan de volle waarde minus de waarde van het vruchtgebruik.
| jonger dan 20 jaar | 16 |
| 20 of ouder, jonger dan 30 jaar | 15 |
| 30 of ouder, jonger dan 40 jaar | 14 |
| 40 of ouder, jonger dan 50 jaar | 13 |
| 50 of ouder, jonger dan 55 jaar | 12 |
| 55 of ouder, jonger dan 60 jaar | 11 |
| 60 of ouder, jonger dan 65 jaar | 10 |
| 65 of ouder, jonger dan 70 jaar | 8 |
| 70 of ouder, jonger dan 75 jaar | 7 |
| 75 of ouder, jonger dan 80 jaar | 5 |
| 80 of ouder, jonger dan 85 jaar | 4 |
| 85 of ouder, jonger dan 90 jaar | 3 |
| 90 jaar of ouder | 2 |
Het turbo testament is een variant van het vruchtgebruik-testament. Tot 2010 was het turbo testament een slimme optie. Bij het vruchtgebruik-testament wordt dan ook het eigen vermogen van de langstlevende (krachtens huwelijksvermogensrecht) meegenomen.
Dit wil zeggen dat de kinderen ook het bloot eigendom van het vermogen van de langstlevende krijgen bij overlijden van de eerst stervende.
De langstlevende krijgt het vruchtgebruik over alles, dit tegen inbreng van de zijn of haar aandeel in de nalatenschap.
Uit constante jurisprudentie volgt dat deze testamentsoort onder artikel 10 SW valt. De aanpassingen die toen zijn gepleegd zorgden voor het Turbo Testament 2 of Superturbo testament.
In deze variant worden de huwelijksvoorwaarden aangepast. Dit wordt dan gecombineerd met een vruchtgebruikt-testament.
Er wordt een zogenaamd wederkerig verblijvensbeding opgenomen voor de gezamenlijke vermogensbestanddelen. Door deze wijziging komt het vermogen in de nalatenschap terecht. De langstlevende krijgt een vordering op de boedel en ze brengt deze vordering dan in tegen verkrijging van het vruchtgebruik.
Deze testamentsoort valt sinds 2010 onder artikel 10 SW.
Een goed alternatief dat nu door notarissen wordt voorgeschreven, is de superturboverdeling