Due diligence onderzoek
Wij adviseren regelmatig een koper van een bedrijf, sinds 2010 trekt deze markt weer aan. Een koper van een bedrijf vraagt ons dan om de oriënterende gesprekken te begeleiden en daarna een geheimhoudingsverklaring op te stellen. De vervolgstap is een letter of intent (LOI) en in aansluiting hierop een onderzoek bij het bedrijf. Dit onderzoek, het due diligence onderzoek (DDO), kent verschillende onderdelen.
Het onderzoek
De koper wil de jaarrekeningen, de geldstromen, de overeenkomsten, de fiscale risico's en diverse overige zaken onderzoeken om zo zijn risico en de mogelijkheden te bepalen. Het onderzoek naar de "lijken in de kast" is van belang om vroegtijdig problemen te inventariseren. Het onderzoek kan tot gevolg hebben dat er meer garanties worden gevraagd, de prijs omlaag moet of zelfs tot het afzien van de koop.
In het onderzoek komt het volgende aan de orde:
- Juridisch: onderzoek naar overeenkomsten, vergunningen, procedures, garanties en claims.
- Accountant: onderzoek naar de juistheid en volledigheid van de jaarrekeningen en de administratieve organisatie.
- Fiscaal: onderzoek naar mogelijke fiscale risico's en verplichtingen.
- Overig: onderzoek naar risico's van het gebouw, de bodemgesteldheid of de bestemming. Tevens wordt hierbij de kwaliteit van het management, het personeel en het klantenbestand onderzocht.
Wat wordt gekocht?
Een koper en verkoper moeten zich houden aan de goede trouw en de redelijkheid en billijkheid. De verkoper moet de juiste informatie verschaffen en de koper moet onderzoeken wat hij koopt (Hoog Catarijne arrest). Zonder een DDO is de koper slordig geweest, dit kan ervoor zorgen dat de rechter bij een probleem de koper afstraft. Normaliter worden de aandelen in een B.V. of N.V. overgenomen. Als de risico's te groot zijn, adviseren wij veelal een zogenaamde activa-passiva-transactie.
Kosten DDO
Bij een uitgebreid onderzoek komt de fiscaal jurist, advocaat en accountant aan tafel. De kosten zijn hierdoor substantieel. Bij een kleinere transactie kunt u overwegen om uw eigen administrateur met een externe fiscaal jurist of accountant een onderzoek te laten verrichten. Er moet eerst een ondertekende LOI zijn, hierin worden de spelregels, koopsom, garanties en uitgangspunten opgenomen. Vervolgens zal een bespreking met de onderzoekers worden ingepland, hier is ook de accountant en fiscaal jurist van de verkoper aanwezig (de kick-off meeting). In dit gesprek wordt de vragenlijst voor het DDO doorgenomen. Tevens wordt er informatie aan de koper verstrekt. Er moeten afspraken worden gemaakt met de koper zodat het onderzoek niet eindeloos gaat duren. De koper moet erop toezien dat de koper niet probeert om via het DDO de koopsom te verlagen en / of van de transactie af te zien waarbij er veel informatie van het bedrijf is prijsgegeven. De koper zal proberen om de kosten van het DDO op de koopsom in mindering te brengen, dit doel kan de onderzoeker ook hebben.