Bescherming bij boekenonderzoek
De rechtsbescherming tegen de Belastingdienst bij een controle of een verzoek om informatie over uw bedrijf of het bedrijf van een derde, is slecht. De fiscus roept wat zij wil ontvangen en u moet dit verstrekken. De rechter heeft dit al eens veroordeeld, edoch op dit moment valt er weinig tegen te doen. Als u de informatie niet verstrekt, loopt u het risico dat de Belastingdienst op basis van een schatting een aanslag zal opleggen. In 2011 komt er nieuwe wetgeving, u kunt dan in bezwaar en beroep tegen een verzoek om informatie. De machtige belastingcontroleur kan dan door de rechter tot de orde worden geroepen. In de toekomst krijgt u dan een beschikking waarin de inspecteur om informatie verzoekt, tegen deze beschikking kunt u dan in bezwaar en beroep. De omkering van de bewijslast komt pas aan de orde zodra er een uitspraak in bezwaar of beroep ligt.
Hoe werkt het?
U moet overtuigend aantonen dat uw aangifte klopt. Correcties op uw aangifte moeten door de inspecteur worden bewezen. De inspecteur kan om informatie verzoeken om te kijken of u de juiste aangifte heeft gedaan. Als de informatie niet wordt verstrekt (of indien uit de informatie gebreken volgen), kan de inspecteur de bewijslast omkeren. De inspecteur moet bewijzen dat er gronden zijn om de bewijslast om te keren. De niet verstrekte info moet wel een omkering van de bewijslast kunnen rechtvaardigen. Als u hiermee te maken krijgt, laat dan een jurisprudentieonderzoek instellen door een fiscaal jurist, hij kan dan beoordelen wat rechtens is. De inspecteur moet zijn verzoek om informatie of de omkering van de bewijslast motiveren. Geeft de inspecteur de motivering niet, dan kunt u stellen dat hij / zij onrechtmatig heeft gehandeld (verbod van détournement de pouvoir, zijnde misbruik van bevoegdheden).
Wat moet u verstrekken?
U moet veel informatie verstrekken, hierbij kunt u denken aan boeken, bescheiden en elektronische gegevensdragers (artikel 47 en 53 AWR). De informatie moet duidelijk en zonder voorbehoud worden verstrekt. U bent verplicht om een boekhouding te voeren en bewaren en deze zo in te richten dat u de informatie aan de Belastingdienst kunt verstrekken.
Administratie gestolen of verbrand
Er zijn ondernemers die stellen: de informatie is weg, gestolen of verbrand. Als u hierin geloofwaardig bent, zou dit een oplossing kunnen zijn, omkering van de bewijslast lijkt dan niet redelijk. De rechter heeft nog niet vaak naar dit soort situaties gekeken. In 2004 heeft het Gerechtshof in Amsterdam geoordeeld dat een aannemer die stelde dat de administratie was gestolen, niet geloofwaardig was (Gerechtshof Amsterdam 2 juni 2004, nr. 04/00082).
Status nieuwe wetgeving
Het wetsvoorstel ligt nu bij de Eerste Kamer en is in 2006 al ingediend, de regering wil er dus lastig aan. Het voorstel dat is ingediend door de Tweede Kamerleden Dezentjé Hamming - Bluemink en Groot is een eerste stap in de goede richting, we zijn er echter nog niet.
Let op derdenonderzoek
Als de Belastingdienst u verzoekt om informatie over een klant of relatie te verstrekken (derdenonderzoek), dan is dit een zwaar verzoek. Als u dit zou weigeren, dan kan de inspecteur naar de civiele rechter stappen om de informatie af te dwingen. Hij kan er zelfs voor kiezen om een strafrechtprocedure tegen u op te starten. In de toekomst kunt u de inspecteur vragen om de kosten voor de nakoming van dit verzoek te vergoeden. De inspecteur moet hierop via een beschikking reageren. Hiertegen staat dan weer bezwaar en beroep open.
Belastingtip administratieplicht
Als de Belastingdienst vraagt om extra informatie te bewaren, zoals e-mails of twitterberichten, dan kunt u de Belastingdienst vragen om een kostenvergoeding voor de hiermee samenhangende kosten.