Afwaardering vordering onzakelijke lening
Een afwaardering van een lening is aftrekbaar van de winst, tenzij sprake is van een onzakelijke lening. Een onzakelijke lening is een lening aan een verbonden persoon die door een derde niet (onder die voorwaarden) zou zijn verstrekt. De lening is verstrekt in de hoedanigheid van bijvoorbeeld aandeelhouder. In 2014 was er veel jurisprudentie over dit onder.
In 2008 heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan over onzakelijke leningen, daarna kwamen er diverse (verschillende) uitspraken van Rechtbanken en Gerechtshoven. In 2011 heeft de Hoge Raad wederom een uitspraak (in cassatie) gedaan. In de uitspraak op 25 november 2011 heeft de Hoge Raad duidelijk aangegeven hoe moet worden omgegaan met onzakelijke leningen.
De uitspraak van de Hoge Raad
Een holding verkoopt een effectenportefeuille aan een dochtervennootschap (binnen fiscale eenheid Vennootschapsbelasting). De koopprijs wordt niet betaald, maar schuldig gebleven. Er wordt 5% rente gerekend. De fiscale eenheid Vennootschapsbelasting wordt daarna verbonden. De rekening-courant wordt omgezet in een lening die binnen 10 jaar moet worden afgelost. De dochter moet zekerheid geven als de moedervennootschap hierom zou vragen. Beide B.V.'s emigreren vervolgens (naar Curaçao). De vordering van de moeder op de dochtervennootschap wordt voor emigratie afgewaardeerd. Het verlies wordt ten laste van de winst van de moedervennootschap gebracht. De vraag: is het verlies aftrekbaar van de winst?
De inspecteur, het Gerechtshof en de Hoge Raad stellen dat er sprake is van een onzakelijke lening, gevolg verlies niet aftrekbaar. De redenen hiervoor:
- bij ontstaan geen zekerheden;
- bij ontstaan geen aflossingsschema.
De Hoge Raad voegt hier nog het volgende aan toe:
- Een lening is een lening, ook al is sprake van een onzakelijke lening (voor de liefhebber: deelnemerschapslening of bodemloze put lening).
- Een onzakelijke lening moet zakelijk worden gemaakt (bijvoorbeeld hogere rente). De rente moet gelijk zijn aan de rente die onafhankelijke derden zouden rekenen (voor de liefhebber: at arm's lenght), te rekenen met borgstelling van een concern vennootschap.
- Zou een derde de lening niet hebben verstrekt, dan is sprake van een onzakelijke lening. In dat geval is een afwaardering niet aftrekbaar.
- Beoordeling lening op moment dat deze wordt verstrekt, een dergelijke lening kan later wel onzakelijk worden (door handelingen of het niet handelen).
Belastingtip
Als een afwaarderingsverlies niet kan worden genomen, is het wellicht mogelijk om de afwaardering als onderdeel van het liquidatieverlies te nemen. U moet de dochtervennootschap dan wel liquideren.
Bron: Hoge Raad 25 november 2011, nr. 08/05323.